İş Hukukunda en kritik konulardan biri olan haklı nedenle fesih süresi, hem işçinin hem de işverenin haklarını koruyan ancak kaçırıldığında ciddi hak kayıplarına yol açan yasal bir zaman sınırıdır. İş yerinizde yaşanan bir suistimal veya haksızlık sonrası bu süreyi doğru bilmek, haklıyken haksız duruma düşmenizi engeller.

Haklı Nedenle Derhal Fesih Nedir? (İş Kanunu Md. 24-25)

Haklı nedenle derhal fesih, işçi veya işverenin, kanunda belirtilen ağır ve önemli sebeplerin varlığı halinde, herhangi bir bildirim süresi (ihbar süresi) beklemeden iş sözleşmesini anında sona erdirme hakkıdır. İşçinin haklı fesih nedenleri İş Kanunu’nun 24. maddesinde, işverenin haklı fesih nedenleri ise 25. maddesinde sayılmıştır. Bu nedenler genellikle “ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırılık” başlığı altında toplanır (hırsızlık, devamsızlık, hakaret vb.).

Haklı Nedenle Fesih Süresi Nedir? (İş Kanunu Md. 26)

İster işçi olun ister işveren, haklı bir fesih nedeniniz olduğunu öğrendiğinizde sonsuza kadar bekleyemezsiniz. İş Kanunu 26. madde, bu hakkın kullanımını çok net sürelere bağlamıştır. Bu süreler “hak düşürücü” niteliktedir, yani süre geçtiğinde bu hak bir daha geri dönmemek üzere ortadan kalkar.

6 İş Günü Kuralı: “Öğrenme” Tarihi Ne Zaman Başlar?

Kanuna göre fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü geçtikten sonra kullanılamaz.

• Anlamı Nedir? Örneğin bir işveren, çalışanının Pazartesi günü bir suistimal yaptığını öğrendiyse, fesih bildirimini en geç bir sonraki hafta Salı günü mesai bitimine kadar yapmak zorundadır. Pazar günleri ve resmi tatiller bu 6 günlük süreye dahil edilmez.
• “Öğrenme Tarihi”: Sürenin başlangıcı, olayın yaşandığı tarih değil, fesih hakkı olan tarafın (örneğin işverenin yetkili temsilcisinin) olayı öğrendiği tarihtir. Devamsızlık gibi durumlarda, devamsızlığın son gününden veya bu durumun yetkili makama bildirilmesinden itibaren süre işlemeye başlar.

1 Yıl Kuralı: Olayın Gerçekleşme Tarihi

Fesih sebebi ne zaman öğrenilirse öğrenilsin, olayın yaşandığı tarihten itibaren bir yıl geçtikten sonra aynı sebebe dayanarak derhal fesih hakkı kullanılamaz. Bu, 6 iş günü kuralına ek bir üst sınırdır. Tek istisnası, eğer işçi olayda maddi bir çıkar sağlamışsa (örneğin zimmetine para geçirmişse), bu 1 yıllık süre uygulanmaz.

İşveren İçin Haklı Nedenle Fesih Süresini Kaçırmanın Sonuçları

Eğer bir işveren, haklı bir fesih nedeni olmasına rağmen bu 6 iş günlük süreyi kaçırırsa ne olur?

• Fesih, haksız fesih sayılır.
• İşveren, koşulları oluşmuşsa işçiye hem kıdem tazminatı hem de ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır.
• İşçi, işe iade davası açma hakkı kazanabilir. Kısacası, usulde yapılan küçük bir hata, işverenin davayı kaybetmesine neden olur.

İşçiler İçin Durum: İşçi Haklı Nedenle Fesih Yapabilir Mi?

Aynı 6 iş günü ve 1 yıl kuralları, işçi haklı nedenle fesih hakkını kullanmak istediğinde de geçerlidir. Örneğin, işveren tarafından hakarete uğrayan veya ücreti ödenmeyen bir işçi, bu durumu öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde sözleşmesini haklı nedenle feshederek kıdem tazminatını talep edebilir.

Fesih Süreçlerinde Hak Kaybı Yaşamamak İçin | Öden Hukuk

Derhal fesih hakkını kullanma süresi, telafisi olmayan, çok katı kurallara bağlıdır. Unutmayın, feshin bu sürelere uyulmadan yapılması, onu haksız kılabilir ve iş güvencesi kapsamındaki işçiler için bir işe iade davası yolunu açabilir. Birkaç günlük bir gecikme, sizi haklıyken haksız duruma düşürebilir. Bu nedenle, bir fesih kararı almadan veya bir fesih bildirimiyle karşılaştığınızda, derhal bir iş hukuku avukatı ile görüşmeniz hayati önem taşır. Öden Hukuk olarak, hem işverenlerin hem de işçilerin bu kritik süreçlerde doğru ve zamanında adımlar atarak haklarını korumaları için hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktayız.