“Satın Al” butonuna basmak saniyeler sürer, ancak ürünü beğenmediğinizde veya vazgeçtiğinizde iade süreci tam bir kabusa dönüşebilir. Satıcıların “iade kabul etmiyoruz”, “kargo ücreti size ait” veya “sadece değişim yapıyoruz” gibi bahaneleriyle karşılaştığınızda ne yapmalısınız? Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, size “mesafeli satışlarda” hiçbir neden belirtmeksizin cayma hakkı tanır. Peki, bu en temel tüketici hakkı olan cayma hakkı nasıl kullanılır? İşte adım adım, tüm detaylarıyla yasal haklarınız.

Cayma Hakkı Nedir ve Kimleri Kapsar?

Cayma hakkı, tüketicinin, internet, telefon gibi uzaktan iletişim araçlarıyla yaptığı alışverişlerde (mesafeli satış sözleşmeleri), ürünü teslim aldığı veya hizmet sözleşmesini imzaladığı tarihten itibaren 14 gün içinde, hiçbir gerekçe göstermeksizin ve hiçbir cezai şart ödemeksizin sözleşmeden dönme hakkıdır. Bu hak, sizi koruyan en güçlü yasal zırhtır.

Cayma Hakkı Nasıl Kullanılır? (4 Altın Kural)

1. “14 Gün Süreniz Var (Süre Ne Zaman Başlar?)”: Bu en kritik kuraldır. 14 günlük süre, tek seferde sipariş edilen ürünlerde ürünün size veya gösterdiğiniz kişiye teslim edildiği gün başlar. Eğer bir hizmet satın aldıysanız (örneğin online bir kurs), süre sözleşmenin kurulduğu gün başlar.
2. “Hiçbir Gerekçe Göstermek Zorunda Değilsiniz”: Satıcıya “beğenmedim”, “vazgeçtim”, “rengi uymadı” gibi bir neden sunma zorunluluğunuz yoktur. Sadece cayma hakkınızı kullandığınızı bildirmeniz yeterlidir.
3. “Satıcıyı Yazılı Olarak Bilgilendirmeniz Şart”: Cayma iradenizi 14 gün içinde satıcıya açık bir şekilde bildirmeniz gerekir. En güvenilir yollar; satıcının iade portalı, e-posta, iadeli taahhütlü posta veya KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) kullanmaktır.
4. “Ürünü 10 Gün İçinde Geri Göndermelisiniz”: Cayma bildirimini yaptığınız tarihten itibaren, ürünü satıcıya geri göndermek için 10 gününüz vardır.
5. Kutuyu Açtım veya Ürünü Denedim, Yine de İade Edebilir Miyim? (Olağan Gözden Geçirme)Satıcıların en yaygın iade reddetme bahanelerinden biri “ürünün kutusu açılmış” veya “ürün kullanılmış” demektir. Ancak kanun bu konuda tüketiciyi korur. Cayma hakkının varlık amacı, tüketicinin ürünü, sanki bir mağazada inceliyormuş gibi deneme ve muayene etme hakkına sahip olmasıdır. Buna “olağan bir gözden geçirme” denir.
   • “Olağan Gözden Geçirme” Nedir?
     • Bir kıyafeti evde giyip denemek.
     • Bir cep telefonunu kutusundan çıkarıp açmak ve menülerinde gezinmek.
     • Bir elektrik süpürgesinin parçalarını ve kalitesini incelemek.
   • “Olağan Gözden Geçirmeyi” Aşan Kullanım Nedir?
     • Kıyafetin etiketini koparıp bir davette giymek.
     • Telefona kişisel verilerinizi yükleyip günlerce özel telefonunuz gibi kullanmak.
     • Süpürgeyle tüm evi dip köşe temizlemek.

    

6. Peki, ürün kullanılırsa ne olur? Tüketici, cayma süresi içinde malı, işleyişine, teknik özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun bir şekilde kullandığı takdirde meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir. Eğer ürün, olağan bir gözden geçirmenin ötesinde kullanılır ve bu kullanım nedeniyle ürünün değerinde bir azalma olursa, satıcı bu değer kaybını iade edeceği tutardan mahsup edebilir. Ancak, ürün tekrar satılabilirliğini tamamen kaybetmemişse, satıcının iadeyi tamamen reddetmesi hukuka aykırıdır.

En Çok Tartışılan Konu: İade Kargo Ücretini Kim Öder?

Kanun bu konuda çok nettir: Eğer satıcı, sözleşme öncesi bilgilendirmesinde “iade kargo ücreti alıcıya aittir” diye açıkça belirtmemişse, iade kargo masraflarını karşılamak satıcının yükümlülüğündedir. Satıcı, genellikle anlaşmalı olduğu kargo firması üzerinden size bir iade kodu vermek zorundadır.

Dikkat! Cayma Hakkının Kullanılamayacağı İstisnai Durumlar

Bu hak sınırsız değildir. Kanun, bazı mal ve hizmetler için cayma hakkını istisna tutmuştur. En yaygın olanlar:

• Sizin özel isteklerinize göre üretilen mallar (isme özel ürünler vb.).
• Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek mallar (gıda maddeleri vb.).
• Kozmetik, iç çamaşırı gibi tesliminden sonra ambalajı açılmış, sağlık ve hijyen açısından uygun olmayan ürünler.
• Tesliminden sonra ambalajı açılmış olan kitap, CD, DVD gibi dijital içerik ve bilgisayar programları.

Satıcı İadeyi Kabul Etmiyor veya Parayı Geri Ödemiyorsa Ne Yapmalı?

Satıcı, cayma bildiriminizi aldığı tarihten itibaren 14 gün içinde ürün bedelini size iade etmek zorundadır. Eğer satıcı iadeyi kabul etmiyor, oyalıyor veya paranızı ödemiyorsa:

1. Harcama İtirazı (Chargeback): Ödemeyi kredi kartıyla yaptıysanız, derhal bankanızla iletişime geçerek harcama itirazı sürecini başlatın.
2. Tüketici Hakem Heyeti: Uyuşmazlık bedeli yasal sınırın altındaysa (2025 yılı için; 149.000 (yüz kırk dokuz bin) Türk Lirası) , e-Devlet üzerinden Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurun. Bu, en etkili ve ücretsiz yoldur.
3. Tüketici Mahkemesi: Bedel sınırın üzerindeyse, Tüketici Mahkemesi’nde dava açmak için bir avukattan destek alabilirsiniz.

2026’da Tüketiciyi Neler Bekliyor? (İnternet Alışverişinde Yeni Dönem)

24 Mayıs 2025 tarihli 32909 Sayılı Resmî Gazete’de Ticaret Bakanlığının çıkartmış olduğu Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile, tüketicinin internet alışverişlerindeki hakları daha da güçleniyor. 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek olan bu yeni kurallar, özellikle iade süreçlerinde ezberleri bozacak. İşte o tarihten itibaren hayatımıza girecek 3 büyük ve olumlu değişiklik:

1. Müjde: Telefon, Tablet ve Bilgisayar İadeleri Geri Geliyor!

Uzun bir süredir, tüketicilerin internetten satın alıp paketini açtıkları cep telefonu, tablet, akıllı saat ve bilgisayar gibi ürünler için cayma hakkı, kanundaki bir istisna nedeniyle tanınmıyordu. Yeni düzenleme ile bu istisna kaldırılıyor. 1 Ocak 2026’dan itibaren, tüketiciler internet üzerinden satın aldıkları bu elektronik cihazları da, 14 günlük cayma hakkı süresi içinde, kanundaki diğer genel şartlara uymak kaydıyla iade etme hakkına yeniden sahip olacaklar.

2. Müjde: “İade Kargo Ücreti” Derdi Bitiyor!

Cayma hakkı kullanımındaki en büyük tartışmalardan biri olan iade masrafları konusunda da tüketici lehine çok önemli bir adım atıldı. Yeni dönemle birlikte, cayma hakkınızı kullandığınızda, satıcının iade için belirttiği kargo firmasıyla ürünü geri gönderdiğiniz sürece iade masraflarından sorumlu tutulamayacaksınız. Satıcının, ön bilgilendirmede “iade kargo ücreti alıcıya aittir” deme ve bu ücreti sizden talep etme hakkı ortadan kalkıyor.

3. Daha Şeffaf Bilgilendirme: Arabuluculuk Uyarısı Geliyor

Yeni düzenleme, satıcıların sözleşme öncesinde sizi daha net bilgilendirmesini de zorunlu kılıyor. Artık satıcılar, ürünle ilgili diğer bilgilerin yanı sıra, bir anlaşmazlık durumunda dava açmadan önce arabulucuya başvurmanızın zorunlu olduğu konusunda da sizi önceden ve açıkça bilgilendirmek zorunda olacaklar. Bu, hak arama süreciniz hakkında daha en başından bilgi sahibi olmanızı sağlayacak.

Bu değişiklikler, 2026 itibarıyla tüketicinin elini internet alışverişlerinde ve mesafeli satışlarda çok daha güçlü hale getirecektir.

Cayma Hakkı Uyuşmazlıklarında Uzman Avukat Desteği

İnternetten alışveriş sonrası cayma hakkınızı kullanmak basit bir süreç gibi görünse de, iade kabul etmeyen satıcılar, kargo ücreti anlaşmazlıkları veya “ürün kullanılmış” iddiasıyla yapılan haksız değer kaybı kesintileri süreci karmaşıklaştırabilir. 14 günlük süreyi kaçırmamak, Tüketici Hakem Heyeti’ne doğru başvuruyu yapmak ve paranızı eksiksiz geri almak için bir avukattan destek almanız önemlidir. Öden Hukuk, cayma hakkı nasıl kullanılır gibi tüketici hukuku ile ilgili konularda ve mesafeli satış sözleşmelerinden doğan tüm haklarınızı korumak için yanınızdadır.