Bir yakının vefatı sonrası geride kalan mal varlığının (tereke) paylaşımı, birçok aile için karmaşık ve hassas bir süreç olabilir. Paylaşım, tarafların isteklerine göre değil, Türk Medeni Kanunu‘nun belirlediği katı kurallara göre yapılır. Peki, miras paylaşımı nasıl yapılır? Miras kime, hangi oranda kalır? Bu rehberde, yasal mirasçılar kimlerdir ve miras pay oranları nasıl belirlenir sorularını adım adım yanıtlıyoruz.

Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır Sorusunun Temeli: Zümre Sistemi

Miras hukukumuzun temelini miras hukuku zümre sistemi oluşturur. Bu sistem, kan hısımlarını derecelerine göre üç gruba ayırır ve bir üst derecede (zümrede) mirasçı varsa, alt derecedeki mirasçıların mirastan pay almasını engeller.

• Birinci Zümre: Miras bırakanın altsoyu‘dur (çocukları, torunları, torunlarının çocukları…).
• İkinci Zümre: Miras bırakanın anne ve babası ile onların altsoyudur (kardeşleri, yeğenleri…).
• Üçüncü Zümre: Miras bırakanın büyük anne ve büyük babaları ile onların altsoyudur (amca, hala, dayı, teyze ve kuzenleri…).

En Önemli Kural: Birinci zümrede hayatta olan bir mirasçı (çocuk veya torun) varsa, ikinci ve üçüncü zümre mirastan pay alamaz.

Yasal Mirasçılar Kimlerdir ve Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Paylaşım, hayatta olan mirasçıların kim olduğuna göre değişir.

Sağ Kalan Eşin Miras Payı

En çok merak edilen konu, eşin miras payı‘dır. Sağ kalan eşin payı, kiminle birlikte mirasçı olduğuna göre değişir:

• Birinci Zümre (Çocuklar) ile Birlikte Mirasçı ise: Eş, mirasın 1/4‘ünü alır. Kalan 3/4, çocuklar arasında eşit olarak paylaştırılır.
• İkinci Zümre (Anne-Baba) ile Birlikte Mirasçı ise: Eş, mirasın 1/2‘sini (yarısını) alır. Kalan 1/2, anne ve baba arasında paylaştırılır.
• Üçüncü Zümre (Büyük Anne-Baba) ile Birlikte Mirasçı ise: Eş, mirasın 3/4‘ünü alır. Kalan 1/4, büyük anne ve babalar arasında paylaşılır.
• Hiç Zümre Mirasçısı Yoksa: Eş, mirasın tamamını alır.

Altsoyun Miras Payı (Çocuklar ve Torunlar)

Altsoyun miras payı, kalan mirasın kendi aralarında eşit olarak paylaştırılması esasına dayanır. Örneğin, miras bırakanın 3 çocuğu varsa, (eşin payı ayrıldıktan sonra) kalan miras 3 eşit parçaya bölünür. Çocuklardan biri vefat etmişse, onun payı kendi çocuklarına (yani miras bırakanın torunlarına) geçer.

Anlaşmazlık Durumunda Miras Davası ve Paylaşım

Mirasçıların ve paylarının tespiti için öncelikle Sulh Hukuk Mahkemesi’nden veraset ilamı (mirasçılık belgesi) alınmalıdır. Bu belge alındıktan sonra mirasçılar ya kendi aralarında bir “miras taksim sözleşmesi” imzalayarak anlaşma yoluna giderler ya da anlaşmazlık durumunda Asliye Hukuk Mahkemesi’nde bir miras davası (ortaklığın giderilmesi) açarak paylaşımın mahkeme tarafından yapılmasını talep ederler.

Bu Süreçlerde Avukat Desteğinin Önemi

Miras paylaşımı, zümre sistemi, pay oranları ve saklı paylar gibi birçok teknik detayı barındıran, aile içi ilişkileri de derinden etkileyen bir süreçtir. Bir Ankara miras avukatı, bu süreçte mirasçılık belgesinin alınmasından, pay oranlarının doğru tespit edilmesine ve anlaşmazlık halinde açılacak davaların takibine kadar her aşamada yanınızda olur. Öden Hukuk, bu zorlu süreçte sizin ve haklarınızın güvende olmasını sağlamak için buradadır.