“Tanıma ve Tenfiz” davaları başta olmak üzere, uluslararası hukuki işlemlerin en temel ve çoğu zaman en çok hata yapılan adımı “Apostil Şerhi”dir. Birçok uluslararası hukuki işlemin temelini oluşturan apostil şerhi nedir ve neden bu kadar önemlidir? Apostil, en basit tanımıyla, bir ülkede düzenlenen resmi bir belgenin (mahkeme kararı, diploma, vekaletname vb.) başka bir ülkede yasal olarak geçerli olmasını sağlayan bir onay mekanizmasıdır. Bu sistem, 1961 Lahey Sözleşmesi (Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi) ile oluşturulmuştur. Bu sözleşmeye taraf olan ülkeler (Türkiye, Almanya, ABD, Fransa, İngiltere vb. dahil 120’den fazla ülke), belgelerin geçerliliği için uzun ve masraflı “konsolosluk onayı” zinciri yerine, “Apostil” adı verilen tek bir standart onayı yeterli kabul ederler.

Apostil Şerhi Tam Olarak Ne İşe Yarar?

Apostil şerhi, belgenin içeriğinin doğruluğunu onaylamaz. Yani, bir mahkeme kararının adil olduğunu veya bir diplomanın bilgilerinin doğru olduğunu garanti etmez.

Apostil şerhi sadece o belgedeki imzanın, mührün veya damganın gerçek olduğunu ve bu imzayı atan kişinin (örn: hakim, noter, kaymakam) o sıfatla hareket etmeye yetkili olduğunu tasdik eder. Bu tasdik, diğer taraf ülkenin makamları için yeterlidir.

Hangi Belgelere Apostil Şerhi Alınır?

Apostil şerhi, bir ülkede resmi makam tarafından düzenlenmiş hemen her belgeye alınabilir. En yaygın olanları şunlardır:

1. Adli Belgeler: Mahkeme kararları (özellikle boşanma tanıma tenfiz davalarında zorunlu olan kesinleşmiş boşanma kararı apostil belgesi), savcılık evrakları.
2. İdari Belgeler: Nüfus kayıt örnekleri, doğum/ölüm belgeleri, evlilik cüzdanları, diplomalar, transkriptler, ikametgah belgeleri.
3. Noter Belgeleri: Vekaletnameler, muvafakatnameler, şirket kuruluş sözleşmeleri, imza sirküleri.

Apostil Şerhi Nasıl ve Nereden Alınır? (Geleneksel Yöntem)

“Apostil nerede yaptırılır? ” sorusunun cevabı, belgenin türüne göre değişir. Türkiye’de Apostil şerhi vermeye yetkili makamlar şunlardır:

• İdari Belgeler İçin (Nüfus kaydı, diploma vb.): İllerde Valilikler, ilçelerde Kaymakamlıklar.
• Adli Belgeler İçin (Mahkeme kararı, sabıka kaydı vb.): Adliyelerde bulunan Adli Yargı Adalet Komisyonu Başkanlıkları.

e-Apostil Nedir ve Nasıl Alınır? (Dijital Çözüm)

Artık birçok belge için valiliğe veya adliyeye fiziken gitmenize gerek kalmamıştır. “Apostil şerhi nedir ?” sorusunun dijital cevabı olan e-apostil, bu sürecin online yürütülmesidir. www.e-apostil.gov.tr adresi üzerinden, PTT işbirliği ile, belgeleriniz için elektronik olarak apostil şerhi başvurusunda bulunabilirsiniz Bu sistem, belgenizi elektronik imzalı ve karekodlu bir PDF olarak oluşturur. e- apostil sorgulama işlemi de yine bu karekod üzerinden yapılabilir.

Şu an için e-Apostil alınabilen en yaygın belgeler şunlardır:

• Adli Sicil Kaydı (Sabıka Kaydı)
• Nüfus Kayıt Örneği
• Mahkeme Kararları (UYAP üzerinden)

Apostil Sürecinde Avukat Desteğinin Önemi

Apostil şerhi, bürokratik bir işlem gibi görünse de, uluslararası bir davanın kaderini belirler. Özellikle bir tanıma ve tenfiz davası açarken, yurt dışından getirilen boşanma kararının “apostilsiz” olması veya apostilinin usulüne uygun alınmaması, davanın esasına dahi girilmeden reddedilmesine neden olur.

Hangi belgenin apostil gerektirdiğini, belgenin nereden (Valilik, Adliye) onaylatılacağını ve e-Apostil sürecinin nasıl işleyeceğini bilmek, hak kayıplarını önlemek için kritik öneme sahiptir. Öden Hukuk, uluslararası hukuki işlemlerinizde ve yabancı mahkeme kararlarının tanınması süreçlerinde müvekkillerine hukuki destek sağlamaktadır.