Miras, bir kişinin vefatı sonrası mal varlığının yasal mirasçılarına kanundaki kurallara göre geçmesidir. Ancak bazen kişiler, miraslarının bu genel kuralların dışında, kendi arzu ettikleri şekilde paylaştırılmasını isteyebilirler. İşte bu noktada devreye giren hukuki araç vasiyetnamedir. Peki, vasiyetname nedir ve daha da önemlisi, yasal olarak geçerli bir vasiyetname nasıl hazırlanır? Türk Medeni Kanunu‘na göre hazırlanmış bu rehberde, vasiyetname türlerini ve geçerlilik şartlarını inceliyoruz.

Vasiyetname Nasıl Hazırlanır: Vasiyetname Türleri

Medeni Kanun’umuza göre üç farklı türde vasiyetname düzenlenebilir:

1. Resmi Vasiyetname

Bu, en güvenilir ve ispatı en kolay vasiyetname türüdür. Resmi vasiyetname, iki tanığın katılımıyla sulh hâkimi, noter veya kanunla bu yetki verilmiş diğer bir görevli tarafından düzenlenir. Kişi, son arzularını resmi memura bildirir, memur tarafından yazılan veya yazdırılan vasiyetname okunur ve hem vasiyetçi hem de tanıklar tarafından imzalanır. Noterde vasiyetname hazırlama işlemi bu kategoriye girer ve en çok tavsiye edilen yöntemdir.

2. El Yazılı Vasiyetname

El yazılı vasiyetname, vasiyetçinin sonradan çıkabilecek anlaşmazlıkları ve ispat zorluklarını göze aldığı bir türdür. Bu vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için çok sıkı şekil şartları vardır:

• Vasiyetnamenin tamamı, başından sonuna kadar bizzat vasiyetçinin kendi el yazısıyla yazılmış olmalıdır. Bilgisayar çıktısı veya başka birinin el yazısı üzerine atılan imza, vasiyetnameyi geçersiz kılar.
• Tarih, yıl, ay ve gün olarak yine vasiyetçinin kendi el yazısıyla belirtilmelidir.
• Vasiyetnamenin sonu, vasiyetçi tarafından imzalanmalıdır.

3. Sözlü Vasiyetname

Sözlü vasiyetname, sadece olağanüstü durumlarda başvurulabilen istisnai bir yoldur. Yakın ölüm tehlikesi, savaş, ulaşımın kesilmesi gibi vasiyetçinin diğer yollarla vasiyetname yapamadığı hallerde, son arzularını iki tanığa sözlü olarak beyan etmesi ve tanıkların da bunu gecikmeksizin yazıya dökerek mahkemeye sunması gerekir.

Geçerlilik Şartları: Yasal Bir Vasiyetname Nasıl Hazırlanır?

Tüm vasiyetname türleri için geçerli olan bazı temel şartlar vardır:

• Ehliyet: Vasiyetçinin 15 yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne (akli melekelere) sahip olması gerekir.
• İrade Sakatlığı Olmaması: Vasiyetname, yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama altında yapılmamalıdır.
• Hukuka ve Ahlaka Aykırılık: Vasiyetnamenin içeriği, kanunun emredici hükümlerine veya genel ahlaka aykırı olamaz.
• Saklı Paylara Dokunmama: Vasiyetçi, mirasının tamamı üzerinde serbestçe tasarruf edemez. Çocuklar, eş ve anne-babanın kanunla korunan “saklı payları” vardır. Vasiyetname bu payları ihlal ediyorsa, saklı paylı mirasçılar tarafından vasiyetnamenin iptali davası (veya tenkis davası) açılabilir.

Vasiyetnamenin İptali ve Sonuçları

Bir vasiyetnamenin kanunda aranan şartlara uymaması, mirasçıların haklarını ihlal etmesi durumunda, menfaati olan mirasçılar veya vasiyet alacaklıları tarafından vasiyetnamenin iptali davası açılabilir. Mahkeme, vasiyetnamenin iptaline şu gibi durumlarda karar verebilir:

• Vasiyetçinin ehliyetsiz olması (15 yaşından küçük veya ayırt etme gücünden yoksun olması).
• Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama altında yapılmış olması.
• İçeriğinin hukuka veya ahlaka aykırı olması.
• Kanunda belirtilen şekil şartlarına uyulmaması (örneğin, el yazılı vasiyetnamenin bilgisayarla yazılması).

Bu Süreçlerde Avukat Desteğinin Önemi

Vasiyetname hazırlamak, gelecekte büyük miras davalarının önüne geçebilecek, son derece teknik ve dikkat gerektiren bir işlemdir. Bir Ankara miras avukatı, bu süreçte vasiyetnamenizin yasal şartlara tam uygun olarak hazırlanmasından, saklı pay gibi kritik kurallara dikkat edilmesine ve iradenizin en doğru şekilde yansıtılmasına kadar her aşamada size yol gösterir. Öden Hukuk, bu önemli süreçte sizin ve mirasçılarınızın haklarını güvence altına almak için buradadır.