Bir trafik kazası yaptığınızda, zorunlu trafik sigortanızın karşı tarafın zararını karşılayacağını bilir ve rahatlarsınız. Peki, sigorta şirketinizin bu ödemeyi yaptıktan sonra dönüp o parayı sizden talep edebileceğini biliyor muydunuz? İşte bu duruma, hukukta “sigorta şirketinin rücu hakkı” denir. Bu, Türk Ticaret Kanunu’na göre sigortanın sizi korumadığı ve ödediği tazminatı geri istediği istisnai ama çok önemli bir durumdur.

Sigorta Şirketinin Rücu Hakkı Nedir ve Ne Zaman Doğar?

Rücu, kelime anlamı olarak “geri dönme” veya “başvurma” demektir. Sigorta hukukunda ise, sigorta şirketinin, sigortalısı adına üçüncü bir kişiye ödediği tazminatı, belirli yasal şartların varlığı halinde, kendi sigortalısından geri talep etmesidir.

Zorunlu trafik sigortasının temel amacı, kazada kusurlu olan sürücünün değil, masum olan üçüncü kişinin zararını hızla gidermektir. Sigorta önce bu görevini yerine getirir, yani karşı tarafın zararını öder. Ancak daha sonra, kazanın oluşumunda sigortalının “ağır bir kusuru” olduğunu tespit ederse, bu ödediği parayı geri almak için bir trafik kazası rücu davası açar. Hatta çoğu zaman direkt icra takibi başlatır.

Sigorta Şirketinin Rücu Hakkını Kullandığı Haller Nelerdir?

Sigorta şirketinin keyfi olarak rücu etmesi mümkün değildir. Bu haller, Karayolları Trafik Kanunu (KTK) ve ilgili sigorta genel şartlarında sınırlı olarak sayılmıştır. En sık karşılaşılan rücu nedenleri şunlardır:

1. Kasıt veya Ağır Kusur

Sürücünün, kazaya kasten sebep olması veya trafik kurallarını umursamayacak derecede ağır bir kusurla (örneğin, kırmızı ışıkta çok yüksek süratle geçmek, trafikte makas atmak) kazaya neden olması durumudur.

2. Alkollü Araç Kullanma

Bu, en yaygın rücu nedenidir. Eğer sürücü, yasal alkol promil sınırının üzerinde araç kullanmışsa ve kaza sadece ve sadece alkolün etkisiyle meydana gelmişse, sigorta şirketi rücu hakkını kullanır. Yargıtay, kazanın alkolün etkisi dışında başka bir nedenle (örneğin, diğer sürücünün hatası) meydana geldiği durumlarda rücu hakkını kabul etmemektedir.

3. Ehliyetsiz Araç Kullanma

Kazaya karışan sürücünün, o aracı kullanmak için gerekli olan ehliyete sahip olmaması durumudur. Ehliyetsiz araç kullanma sigorta rücu hakkı için mutlak bir nedendir.

4. Uyuşturucu Madde Etkisi Altında Araç Kullanma

Sürücünün uyuşturucu veya keyif verici madde etkisi altında araç kullanarak kazaya sebep olması da sigortanın rücu hakkını doğurur.

5. Taşıma Kapasitesinin Aşılması (İstiap Haddi)

Aracın ruhsatında belirtilen yolcu veya yük taşıma kapasitesinin üzerinde yolcu veya yük taşıması ve kazanın bu nedenle meydana gelmesi durumunda da rücu hakkı doğar.

Sigorta Şirketinin Rücu Hakkı Süreçlerinde Avukat Desteğinin Önemi

Sigorta şirketinin rücu hakkı‘na dayalı davalar, kazadaki kusur oranının, alkolün kazaya etkisinin ve diğer teknik detayların ispatlanmasını gerektiren karmaşık süreçlerdir. Bir Ankara tazminat avukatı, sigorta şirketinin rücu talebinin haksız olduğunu ispatlayarak sizi on binlerce liralık bir borçtan kurtarabilir. Öden Hukuk, sigorta rücu davalarında uzmanlığıyla haklarınızı korumak için yanınızdadır.