Mala Zarar Verme Suçu ve Cezası (TCK 151-152)

Gündelik hayatta bir anlık öfke veya dikkatsizlik sonucu başkasının mülküne zarar vermek, ciddi hukuki sonuçlar doğurabilen bir eylemdir. Mala zarar verme suçu, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) malvarlığına karşı işlenen suçlar arasında düzenlenmiştir. Başkasının arabasını çizmekten bir evin camını kırmaya kadar geniş bir yelpazeyi kapsayan bu suçun, basit ve nitelikli halleri için farklı cezalar öngörülmüştür.
Mala Zarar Verme Suçunun Temel Hali (TCK 151)
TCK 151 maddesine göre, başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hâle getiren veya kirleten kişi, mala zarar verme suçu işlemiş olur.
- Cezası: Bu suçun temel halinin cezası, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezasıdır.
- Mala Zarar Verme Şikayete Bağlı Mı?: Evet, suçun bu temel hali, mağdurun şikayetine bağlıdır. Mağdur şikayetçi olmazsa, fail hakkında bir soruşturma veya dava açılmaz.
Önemli Not: Bu Suç Taksirle İşlenemez
Mala zarar verme suçunun oluşabilmesi için failin kastının, yani eylemi bilerek ve isteyerek yapmasının şart olduğunu unutmamak gerekir. Kanunumuzda, bu suçun taksirli (dikkatsizlik veya özensizlik sonucu işlenen) hali düzenlenmemiştir.
Örneğin, bir kişinin, komşusunun arabasını bilerek çizmesi mala zarar verme suçunu oluşturur. Ancak, aynı kişinin balkonundan yanlışlıkla bir saksı düşürerek komşusunun arabasına zarar vermesi bu suçu oluşturmaz. Bu ikinci durum, ceza davasına değil, sadece oluşan zararın tazmin edildiği bir hukuk davasına (tazminat davası) konu olabilir.
Nitelikli Mala Zarar Verme Suçu (TCK 152)
Bazı durumlar, fiilin daha tehlikeli veya toplumsal açıdan daha zararlı kabul edilmesine neden olur. Bu durumlarda suç, nitelikli mala zarar verme olarak adlandırılır, cezası artırılır ve takibi şikayete bağlı olmaktan çıkar.
Kamu Malına Zarar Verme
Devlete veya kamu kurumlarına ait mallara (okul, hastane, park, trafik levhası vb.) zarar verilmesi, suçun nitelikli halidir. Kamu malına zarar verme eyleminin cezası bir yıldan dört yıla kadar hapistir.
Hayvana Zarar Verme
Kanun, sahipli hayvanları “mal” olarak kabul eder. Bu nedenle, başkasının sahipli hayvanını öldürmek, yaralamak veya işe yaramaz hale getirmek de nitelikli mala zarar verme suçunu oluşturur. Hayvana zarar verme cezası da bir yıldan dört yıla kadar hapistir. Sahipsiz hayvanlara zarar vermek ise Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında ayrı bir fiil olarak düzenlenmiştir.
Diğer Nitelikli Haller
- Suçun yakıcı, patlayıcı veya zehirleyici maddeler kullanılarak işlenmesi.
- Suçun, sel, su baskını, yangın gibi genel bir tehlikeye yol açacak şekilde işlenmesi.
Bu durumlarda da ceza artırılır.
Mala Zarar Verme Suçuna Dair Örnek Olaylar
- Basit Hal: Bir tartışma sırasında sinirlenerek arkadaşının cep telefonunu alıp yere fırlatan ve kıran kişi, basit mala zarar verme suçu işlemiş olur.
- Nitelikli Hal: Eski sevgilisinin arabasının lastiklerini kesen veya üzerine boya döken kişi, nitelikli mala zarar verme suçu işlemiş olur. (Gece vakti işlenirse ceza ayrıca artırılır).
- Nitelikli Hal: Bir parktaki banklara veya oyun aletlerine sprey boya ile yazı yazan (kirleten) kişi, kamu malına zarar verme suçunu işlemiş olur.
Bu Suçlarda Avukat Desteğinin Önemi
Mala zarar verme suçları, genellikle bir anlık öfke ile işlense de, fiilin nitelikli olup olmamasına göre ciddi hapis cezalarıyla sonuçlanabilir. Bir Ankara ceza avukatı, bu süreçte zararın tespiti, suçun doğru nitelendirilmesi, uzlaşma prosedürleri ve etkili bir savunma yapılması için hayati önem taşır. Öden Hukuk, bu zorlu süreçte sizin ve haklarınızın güvende olmasını sağlamak için buradadır.